Trend

Trend (tendencja rozwojowa), ogólny kierunek rozwoju szeregu chronologicznego. Np. dochód narodowy Polski stale wzrasta, współczynnik zgonów natomiast spada. Dochód narodowy wykazuje zatem t. rosnący, współczynnik zgonów — t. malejący. Możliwy jest również t. utrzymujący się na niezmiennym poziomie. Istnieją różne metody wyznaczania t. Ogólnie rozróżnia się metody mechaniczne i analityczne. Z metod mechanicznych najczęściej stosuje się metodę średnich ruchomych, polegającą na tym, że za wartość t. odpowiadającą danej chwili przyjmuje się średnią z wyrazów szeregu chronologicznego za pewien okres, taki że chwila ta przypada na środek okresu; dla następnej chwili oblicza się wartość t. jako średnią za okres przesunięty o jeden wyraz w przód itd. Metody analityczne polegają na tym, że przyjmuje się z góry kształt t. (np. prostoliniowy, paraboliczny, wykładniczy) i wyznacza się linię mającą taki właśnie kształt, która by jednocześnie była możliwie najbardziej zbliżona do danego szeregu chronologicznego. Linię tę dopasowuje się najczęściej za pomocą metody najmniejszych kwadratów. Badanie tendencji rozwojowej ma duże znaczenie w gospodarce socjalistycznej. Obserwacja rozwoju, konfrontacja z planem i porównywanie dynamiki na różnych odcinkach pozwala w porę zapobiegać dysproporcjom i prawidłowo planować.