Dłużnik, osoba fizyczna lub prawna obowiązana do uiszczenia innej osobie fizycznej lub prawnej, tj. wierzycielowi, świadczenia pieniężnego albo rzeczowego z mocy istniejącego między nimi stosunku prawnego, z którego wynika to zobowiązanie (dług). Zobowiązanie d. może wynikać z umowy (np. obowiązek odbiorcy do uiszczenia dostawcy zapłaty za towar, wykonaną pracę lub usługę, obowiązek pożyczkobiorcy do zwrotu długu pożyczkodawcy), z czynu niedozwolonego (np. obowiązek wynagrodzenia wyrządzonej szkody) lub z mocy ustawy (zobowiązania podatkowe i inne wobec skarbu państwa, alimenty itd.). Stosunki cywilnoprawne pomiędzy d. i wierzycielem normują przepisy prawa cywilnego, zwłaszcza jego część zwana prawem zobowiązaniowym oraz różne akty normatywne z dziedziny prawa gospodarczego.