Substytucja, wzajemne zastępowanie się dóbr (lub usług) w zaspokajaniu potrzeb konsumpcyjnych bądź produkcyjnych; przeciwieństwo uzupełniania się czyli komplementarności. Zjawisko s. między dwoma dobrami występuje przede wszystkim wówczas, gdy dobra te mają podobne właściwości i służą alternatywnie zaspokajaniu tej samej potrzeby. Nazywamy je wtedy ścisłymi substytutami. Stąd też im więcej mamy jednego z nich, tym mniej potrzebujemy drugiego, np. doskonalenie dzięki postępowi technicznemu niektórych surowców syntetycznych czyni je coraz ściślejszymi substytutami surowców naturalnych (kauczuk, włókna itd.), które zostają wypierane z rynku jako droższe. Logika wyboru każe bowiem zawsze preferować tańszy z dwóch ścisłych substytutów. W szerszym znaczeniu pojęcie s. stosuje się do wszelkich sytuacji wyboru między różnymi możliwościami użycia środków do realizacji jakiegoś celu, np. przy sporządzaniu planu wydatków konsumpcyjnych występuje s. między wydatkami na różne dobra, nawet jeśli zaspokajają one zupełnie różne potrzeby. Wynika to z ograniczoności środków: im więcej kupimy jednego dobra, tym mniej możemy kupić innego, a więc są one względem siebie w pewnym stopniu substytucyjne. Podobnie w określaniu programów produkcyjnych występuje s. między pracą żywą a uprzedmiotowioną, a także między różnymi rodzajami środków produkcji lub nawet rodzajami pracy. Tę samą bowiem produkcję można osiągnąć stosując różne zestawy środków produkcji i siły roboczej. Miarą stopnia s. między rozmaitymi dobrami (środkami) jest stosunek wyrażający ilość jednego dobra (środka) potrzebną do zastąpienia jednostki drugiego przy zapewnieniu tego samego stopnia zaspokojenia potrzeby (realizacji danego celu). Określanie stopnia s. ma istotne znaczenie dla decyzji o wyborze wśród alternatyw. Narzędziem wyboru w dziedzinie produkcji może tu być tzw. krzywa jednakowego produktu (izokwanta), wzdłuż której następuje s. między czynnikami produkcji.
