Jednostka budżetowa, organ, instytucja lub urząd państwowy (np. ministerstwo, szkoła, sąd), którego dochody i wydatki są całkowicie włączone do budżetu państwa; wydatki nie są uzależnione od dochodów własnych, nie ma dążenia do samowystarczalności finansowej lub rentowności. Dochody j.b. są przekazywane w całości do budżetu, wydatki zaś pokrywane są ze środków pieniężnych otrzymywanych z budżetu. J.b. jest formą organizacji działalności finansowej przeciwstawną jednostce na rozrachunku gospodarczym. Działalność j.b. ma w zasadzie charakter nieprodukcyjny (ochrona zdrowia, nauka, oświata, kultura, administracja, sądownictwo, obrona itp.). Wydatki i dochody j.b. są szczegółowo ustalane w preliminarzach zatwierdzanych przez jednostki nadrzędne. Niedopuszczalne jest przekraczanie przewidzianych kwot wydatków (kredytów budżetowych) — nawet w razie przekroczenia planowanych dochodów — oraz samodzielne zmienianie przeznaczenia wydatków. Gospodarka finansowa j.b. jest poddana rygorom prawa budżetowego. Działalność uboczna j.b. może być poddana innym zasadom finansowania (w formie środków specjalnych jednostek budżetowych lub — gospodarstw pomocniczych).
